Kapustalik (Sadove) ve Kulçora (Nekrasovka)

Yirmidört saati aşan gemi yolculuğumuz sonunda bitmişti ama biz de bitmiştik. En az bizim kadar yorulan birileri daha vardı. Reşat abi ve oğlu Ruslan başta olmak üzere sevgili eşi Gülsüm abla, kızları Remziye ve Sabriye.


Reşat abi ve Ruslan bizi almak için köyleri Kapustalik (Sadove)'den gelmişlerdi ve gece onbirbuçuğa kadar bizi beklemek durumunda kalmışlardı. Reşat abi her zamanki nezaketiyle ben de kardeşimi gördüm dese de 160 km'lik, gidiş gelişi bir olan yolu giderken onlara ne kadar zahmet verdiğimizi daha da iyi anladık.

Eve vardığımızda saat biri geçiyordu, Gülsüm abla ve Remziye bizi öyle sıcak karşıladılar ki yorgunluğumuz bir anda gitti, Sabriye uyuya yenik düşmüştü:) Türkiye'den getirilen selamlar hal hatır derken yatmamız üçü buldu sanırım.

Kapustalik (Sadove)'nin havası o kadar temiz ve huzurlu ki sabah yedi olmadan Burçin de ben de ayaktaydık. İlk günün heyecanı kendimizi hemen dışarı attık.

Kapustalik (Sadove) Türkiyedeki köylerden oldukça farklı. Köyde okul, kültür merkezi, park, bakkal ve market, ikinci dünya savaşına ait kahramanlık anıtları, otobüs merkezi vb. pek çok mekan mevcut. Yapıların çok büyük bir kısmı Sovyet döneminde yapılmış ve üzerine taş konulmamış  demek yanlış olmaz sanırım. Kırım Tatarları köy nüfusunun yarısını oluşturuyormuş, camisi olan nadir köylerden.

Gezimin ilerleyen bölümlerinde, kırsalda yaşamın yoğun olduğunu ve köylerin yapısal olarak, Kapustalik (Sadove)'de olduğu gibi, bizdeki kasabalara daha çok benzediğini olduğunu gördük. Kırsalda yaşamın yoğun olmasının en büyük sebebi, 1944 yılında Kırım Tatarlarına karşı gerçekleştirilen soykırım sonrasında Kırım'a, Rus halkının yoğun olarak yerleştirilmesi ve 1989 yılı sonrasında vatanlarına dönmelerine izin verilen kalan Kırım Tatarlarının büyük şehirlere yerleşiminin engellenmiş olması sanırım.Şimdilerde ise ekonomik yetersizlikler Kırım Tatarlarının isteseler bile büyük şehirlere gitmesini engellemekte.


Aşağıdaki fotoğraf okul binasına ait. Durumu pek iç açıcı değil. Kışın çok soğuk olduğu ve bina iyi ısıtılamadığı için (gaz buraya henüz gelmediği için kömür kullanılıyor) bu bölgede çocuklar tek tip forma giymiyorlarmış, kıyafette sadece renk kısıtı bulunuyormuş. Beyaz, siyah ve bilin bakalım hangi renk gri :)

 İlk günün heyecanıyla pek çok anıt/heykel fotoğrafı çektik sonra alıştık:)

                                    
                                          

 

Çocuk parkında masal kahramanlarının heykelleri yer alıyordu. Baykuşu olduğu için buna iltimas geçtim :)

Bu fotoğraf ise Kırım Tatarların zaman zaman bir araya geldikleri, yemekler yaptıkları yere ait.

Ve pazar. Küçük görünmekle birlikte pek çok sebze, süt kaymak gibi ürünü bulmak mümkün. Pazardakilerin yanına yanaşıp selamın aleyküm dedikten sonra yanıt alamayınca biraz bozuldum tabi. Gülsüm abla süt satıyorlarsa Kırım Tatarı değillerdir dedi.

Kırım tatarları bu köyde geçimini ağırlıklı olarak seracılık ve hayvancılıktan sağlıyor.

Kısa turumuzun ardından eve geri dönüyoruz. Ev halkı kalkmış, sabah şerifleriniz hayırlı olsun diye karşılıyorlar. Gülsüm abla önce kahvelerimizi içelim sonra kahvaltımızı yaparız diyor. Kahvenin yanında sofranın vazgeçilmezleri, şeker, çikolata, helva (çok lezzetli:) ve kaymak. Kahveyi kaymak ile içiyorlar, tavsiye ederim lezetli. Kahvenin ardından harika bir kahvaltı yapıyoruz. Bu arada Sabriye uyanıyor ve kendi karnından önce hamsterını doyurmaya gidiyor. Evdeki balıkları Ruslan besliyor kedileri dimond ise Gülsüm abla veya Remziyede :))

Çetüğü özledi herhalde :)

Öğlene kadar ne yapsak ne etsekle geçiyor vaktimiz, bu arada babacığımın doğduğu köy olan Kulçora (Nekrasovka)'nin buraya yakın olduğunu öğreniyoruz. Reşat abinin Kulçoraya birlikte gideriz demesi bizi rahatlatıyor. Pazar günü araba kiralama imkanımızın olmaması ve herşeyden de önemlisi onlarla birlikte olmanın verdiği rahatlıkla bir gün daha kalmaya karar veriyoruz.

Bu arada saat geçmiş ve öğle yemeği vakti gelmiş. Evin genç kızları öğle yemeği hazırlıklarına başlamış bile.

Buradan çok belli olmasa da güzel ve leziz bir sofra kuruluyor.

Fikir vermesi açısından bir ipucu :)

Bu arada Sabriye'nin çok güzel piyano çaldığını öğreniyoruz. Bizi kırmadı ve mini bir konser verdi.

Akşama doğru babamın doğduğu köy olan Kulçora (Nekrasovka)'a gittik. Yolda gördüğümüz bir Rus teyzeye Kırım Tatar evi sorduk. Köyün az dışında daha önce burada yaşayan sürgünden sonra geri dönen bir teyze olduğunu söyledi. Teyzenin eşi bir iki yıl önce vefat etmiş, kızı ve torunlarıyla yaşıyor.

Kayınpederi zamanında Kapiskordan sürülüp kaçan dokuz aileye sahte belge düzenleyerek köylerinde kalma imkanı sağlamış. Rahmetli babannem ve dedem de o ailelerin içinde sanırım ama hatırlayamadı akayım olsa hepsini bilirdi diyor. Yalnız teyzenin hatırladığı bir iki ailenin ismini ben duymuştum.

Kırımda tatar evin bir kedisi bir köpeği var. Bu da teyzenin torunu İlyas ve kedisi :)

ve üçümüz, kedi hala yaşıyor merak etmeyin:)

Sohbet güzel ama artık karanlık çökmeye başlıyor ve daha 30 km'lik yolumnuz var. Müsade isteyip kalkıyoruz. O güzel günden bir hatıra...

Eve döndüğümüzde bizi bekleyen çibörekler. Karnınız acıktı di mi :)

Bu kadar yemekten sorna ya kırk adım atar ya da doğru yatağa gidersin :) Güzel bir akşamın ardından bir sonraki güne başlamanın heyecanıyla müsade istedik. Ertesi gün hep beraber Akmescide gideceğiz. Remziye'nin tatili bittiği için eşyalarını götürecek, bizse araba kiralayacağız.

Reşat abi ve Gülsüm abla'ya sonsuz teşekkürler.

Not: Değiştirilen köy, şehir isimleri için http://www.iccrimea.org/place/names2.html adresinden faydalandım.